Ketahui 17 Penyebab Batuk Berdarah!

Batuk berdarah atau dalam istilah perubatan dikenali sebagai ‘hemoptisis‘, ia adalah satu keadaan yang boleh menimbulkan kebimbangan kepada sesiapa sahaja.

Ia merujuk kepada darah yang keluar dari saluran pernafasan, sama ada dalam bentuk darah segar atau campuran dengan kahak.

Dalam sesetengah kes, puncanya mungkin kelihatan ringan seperti jangkitan tekak atau keradangan. Namun, batuk berdarah berkemungkinan boleh menjadi petanda awal kepada penyakit serius seperti kanser paru-paru atau tuberkulosis.

Dalam artikel ini, kita akan mengenalpasti 17 penyebab utama berlakunya batuk berdarah.

 

Apakah Itu Hemoptisis?

Hemoptisis bermaksud pengeluaran darah dari saluran pernafasan ketika batuk.

Ia perlu dibezakan daripada muntah darah (hematemesis) atau darah yang berasal dari rongga mulut atau hidung. Penting untuk tahu sumber sebenar darah kerana rawatan bergantung kepada punca asal dan keparahan keadaan.

 

Ketahui 17 Penyebab Berlakunya Batuk Berdarah

1. Bronkitis Akut atau Kronik

Keradangan pada saluran pernafasan utama (bronkus) boleh menyebabkan batuk yang berpanjangan. Dalam kes yang teruk, kerengsaan berterusan boleh menyebabkan salur darah kecil pecah lalu menyebabkan darah keluar bersama kahak.

2. Pneumonia (Jangkitan Paru-Paru)

Pneumonia yang disebabkan oleh bakteria atau virus boleh menyebabkan keradangan tisu paru-paru. Dalam sesetengah kes, pembuluh darah kecil boleh pecah lalu menyebabkan batuk berdarah.

3. Tuberkulosis (Tibi)

Ini adalah penyebab klasik batuk berdarah, terutamanya di negara-negara membangun. TB aktif merosakkan tisu paru-paru secara beransur-ansur dan ini boleh menyebabkan pendarahan serius semasa batuk.

4. Kanser Paru-Paru

Batuk berdarah boleh menjadi tanda awal kanser paru-paru, terutamanya bagi perokok. Tumor dalam paru-paru boleh menyebabkan pendarahan pada saluran udara apabila ia membesar atau merosakkan tisu sekeliling.

5. Bronkiektasis

Ini adalah keadaan di mana saluran udara menjadi melebar dan rosak secara kekal. Keadaan ini menyebabkan pengumpulan lendir yang kerap dijangkiti dan mudah berdarah.

6. Embolisme Pulmonari

Satu bekuan darah yang tersangkut dalam paru-paru boleh menyebabkan kekurangan oksigen, kematian tisu paru-paru (infarksi) dan seterusnya batuk berdarah.

7. Abses Paru-Paru

Merujuk kepada kantung nanah dalam paru-paru akibat jangkitan yang teruk. Nanah boleh bercampur dengan darah dan keluar semasa batuk.

8. Trauma Saluran Pernafasan

Kecederaan akibat prosedur perubatan seperti bronkoskopi atau intubasi boleh mencederakan tisu dalam saluran pernafasan dan menyebabkan darah keluar ketika batuk.

9. Asma Yang Teruk

Walaupun jarang, batuk kuat yang berulang dalam asma boleh menyebabkan saluran darah halus pecah, terutamanya jika disertai jangkitan.

10. Penyakit Autoimun (Granulomatosis)

Sesetengah penyakit auto-imun menyerang saluran darah dan paru-paru menyebabkan keradangan kronik yang boleh mengakibatkan batuk berdarah.

11. Kegagalan Jantung Kongestif (Paru-Paru Basah)

Dalam keadaan ini, darah boleh terkumpul dalam paru-paru akibat fungsi jantung yang lemah. Ini menyebabkan tekanan dalam salur darah paru-paru meningkat lalu menyebabkan kebocoran darah ke dalam saluran pernafasan.

12. Mycosis Paru-Paru (Jangkitan Kulat)

Jangkitan kulat seperti aspergillosis boleh menyebabkan pendarahan jika kulat menyerang salur darah kecil dalam paru-paru.

13. Vaskulitis (Radang Salur Darah)

Penyakit seperti Wegener’s Granulomatosis boleh menyebabkan keradangan dan kerosakan salur darah, termasuk di paru-paru yang menyumbang kepada hemoptisis.

14. Penggunaan Antikoagulan (Pencair Darah)

Ubat seperti warfarin atau aspirin boleh meningkatkan risiko pendarahan spontan, termasuk dalam paru-paru terutamanya jika dos tidak dikawal.

15. Sindrom Goodpasture

Penyakit jarang yang menyerang paru-paru dan buah pinggang. Ia menyebabkan pendarahan alveolar dan batuk berdarah secara tiba-tiba.

16. Malformasi Arteriovenous

Ketumbuhan salur darah abnormal dalam paru-paru boleh pecah dan menyebabkan pendarahan serius dalam saluran udara.

17. Idiopatik (Penyebab Tidak Diketahui)

Dalam sesetengah kes, tiada punca yang dapat dikenal pasti walaupun selepas pemeriksaan menyeluruh. Kes ini digelar hemoptisis idiopatik dan tetap memerlukan pemantauan lebih lanjut.

⚠️ Bilakah Batuk Berdarah Perlu Dibimbangkan?

Anda perlu berjumpa doktor dengan segera jika mengalami situasi berikut:

• Batuk berdarah berulang kali
• Jumlah darah yang banyak atau warna merah terang
• Darah bercampur dengan nanah atau berbau busuk
• Sakit dada, sesak nafas atau demam
• Sejarah TB, kanser atau merokok tegar

🩺 Bagaimana Batuk Berdarah Didiagnosis?

Pakar perubatan biasanya akan menjalankan beberapa ujian seperti:

• X-ray dada
  
• CT scan paru-paru
  
• Ujian kahak
  
• Bronkoskopi (melihat saluran udara dengan kamera)
• Ujian darah lengkap

Langkah ini sangat penting untuk menentukan punca sebenar batuk berdarah dan merancang rawatan yang sesuai.

 

Kesimpulan

Batuk berdarah bukanlah sesuatu yang boleh dipandang ringan. Ia mungkin disebabkan oleh masalah ringan seperti keradangan, tetapi juga boleh menjadi tanda awal penyakit paru-paru yang serius seperti kanser atau tuberkulosis.

Dengan mengenalpasti penyebab berlakunya batuk berdarah ini, anda dapat mengambil tindakan awal sebelum keadaan menjadi lebih teruk. Jika anda atau orang tersayang mengalami simptom ini, jangan tunggu lagi — dapatkan pemeriksaan perubatan segera!

Tahu sesuatu?